Da bao phủ toàn bộ bề mặt cơ thể, hàng ngày da phải tiếp xúc với ánh mặt trời, không khí lạnh hay khô, vô số bụi bẩn, vi khuẩn và những tổn thương từ bên ngoài như vết xước. Bởi vậy nên chăm sóc sức khỏe da là một trong những vấn đề khó khăn với nhiều người.
Trong số đó sẹo mà đặc biệt là sẹo lõm luôn là vấn đề khó nhằn và để lại nỗi ám ảnh lớn nhất. Bài viết sau đây của Tấm gương nhằm mục đích chia sẻ thêm kiến thức về sẹo lõm – sẹo rỗ để bạn đọc hiểu hơn về vấn đề da này nhé.
Sẹo rỗ – sẹo lõm là gì?
Sẹo rỗ – sẹo lõm là những vết tích để lại trên da sau một quá trình tổn thương nghiêm trọng, những vết tích này là những vùng lõm xuống, to nhỏ khác nhau khiến da sần sùi, lỗ chỗ.
Sẹo rỗ hay sẹo lõm là dấu hiệu của sự phục hồi tổn thương, nó hoàn toàn không gây hại cho sức khỏe, tuy nhiên những vết sẹo trên da mặt là nỗi tự ti không hề nhỏ cho nhiều người.
Phân loại sẹo rỗ – sẹo lõm
Sẹo rỗ/ lõm có nhiều loại với những hình dạng hay mức độ khác nhau và được phân loại theo hai cách dựa vào hình dạng và mức độ nặng nhẹ.
Phân loại theo hình dạng sẹo rỗ – sẹo lõm
Hình dáng sẹo khá đa dạng với các kích cỡ khác nhau nhưng nhìn chung có thể được xếp vào 3 loại chính.
Sẹo rỗ – sẹo lõm hình chân đá nhọn (Ice Pick Scar)
Sở dĩ có tên gọi như này bởi vì những dấu vết có dạng sâu, kích thước thường nhỏ và mang lại cảm giác như bị đầu của viên đá nhọn đâm sâu. Sẹo có kích thước không lớn, sâu khoảng 0.5mm, hình lỗ khá tròn rộng từ 1 đến 2mm.
Mụn rỗ có màu sậm hơn hẳn so với xung quanh vì có kích thước khá sâu và hẹp, nhìn từ ngoài hoặc thấy giống lỗ chân lông to.
Sẹo này hình thành là do sự đứt gãy sợi collagen tại trung bì. Sẹo để lại do quá trình tổn thương mụn bọc hay mụn nang lây nhiễm, làm phá hủy lỗ chân lông.
Sẹo rỗ – sẹo lõm hình chân vuông (Boxcar Scar)
Đúng như tên gọi, sẹo có hình dáng khá “vuông vắn”, miệng rộng và chân góc cạnh. Vết sẹo này khá nông so với chiều rộng và màu chỉ hơi đậm hơn so với vùng xung quanh.
Kích thước khá dao động, có những sẹo lớn rộng 3 đến 4mm, sâu 2mm nhưng cũng có vết nhỏ rộng 1 – 2mm sâu không đến 0.5mm.
Sẹo chân vuông thường được tạo ra do thủy đậu, mụn nước nghiêm trọng hay các vết thương lớn từ bên ngoài. Cơ chế hình thành là do collagen sản sinh thiếu trong quá trình lành sẹo và làm cho mô da không liên kết được khi tổn thương.
Sẹo rỗ – sẹo lõm hình lượn sóng (Rolling Scar)
Gọi là sẹo hình lượn sóng vì tập hợp nhiều sẹo tạo nên vùng da lồi lõm và thành đường như hình sóng lượn. Mỗi vết sẹo riêng rẽ thường có hình chấm khá nhỏ và nông. Khác với sẹo chân đá là có miệng trông sắc nhọn, sẹo lượn sóng có miệng tròn đều, xếp sát nhau giống như “dải nốt”.
Màu của sẹo không quá khác biệt so với màu xung quanh vì nó khá nông và đều. Kích thước một nốt không rộng hơn 2mm, sâu khoảng 0.5mm nhưng vùng da sẹo có thể rộng đến hết hai bên má.
Loại sẹo này hình thành do chỗ da đã từng bị tổn thương do mụn viêm mà không có tế bào thế vào vùng mụn khiến da trở nên nhăn nheo, những đốm li ti xếp thành dải. Đến tuổi trung niên, khi da có dấu hiệu lão hóa, sẹo này sẽ trở nên rõ ràng hơn do vùng da lúc này đã xuất hiện vết nhăn hay vết chân chim.
Phân loại theo mức độ sẹo rỗ – sẹo lõm
Thang mức độ mụn chia làm 3 độ: nặng, trung bình và nhẹ.
Sẹo rỗ/lõm nặng
- Vết sẹo sâu, rộng, da sần sùi thô ráp, màu da thường đậm và có thể đỏ lên
- Tần suất xuất hiện: dày đặc, thường có hai loại sẹo trở lên.
Sẹo rỗ/lõm trung bình
- Vết sẹo rõ ràng, nhìn thấy được khi ở xa hay gần, màu da sạm đi so với xung quanh.
- Tần suất xuất hiện: nhiều, thường ở 2 bên má.
- Thường sẽ có sẹo chân vuông hay sẹo lượn sóng.
Sẹo rỗ/lõm nhẹ
- Vết sẹo nhỏ, lúc ẩn lúc hiện.
- Tần suất xuất hiện: không quá thường xuyên, vùng sẹo không rộng.
- Có nhiều khi sờ vào mới cảm nhận rõ ràng về sẹo.
Nguyên nhân hình thành sẹo rỗ – sẹo lõm
Như đã nói ở trên, sẹo lõm là kết quả của sự thiếu hụt collagen mô xơ và các tổ chức xung quanh. Sẹo lõm và sẹo rỗ là vết tích của mụn trứng cá, mụn bọc, mụn đầu đen hay sự viêm nhiễm của da có liên quan đến vi khuẩn tụ cầu vàng, virus đậu mùa hoặc việc dùng steroid tại chỗ.
Sẹo lõm do mụn
Đặc điểm chung của mụn gây sẹo lõm là mụn viêm. Chính vì quá trình viêm này mà tận sâu bên trong cấu trúc lỗ chân lông và lớp trung bình bị phá hủy làm hư tổn nặng nề vùng da mụn. Đi kèm với đó là tình trạng thiếu hụt collagen và elastin sẽ không đủ bù lại tế bào tổn thương dẫn đến sẹo rỗ.
Kích thước và tần suất của sẹo sẽ phụ thuộc và kích thước, mức độ nặng/ nhẹ của mụn. Thông thường kích thước sẹo không quá lớn, sẹo của mụn đầu đen thường sẽ sâu hơn nhưng nhỏ hơn mụn bọc, mụn trứng cá. Sẹo do mụn không rải rác khắp cơ thể mà thường tập trung vào má, trán và có thể ở gáy.
Đối với người sử dụng steroid tại chỗ có thể bị tác dụng không mong muốn viêm da dạng nổi, mụn mủ hay trứng cá đỏ vì steroid. Những vết mụn này về lâu dài cũng để lại sẹo lõm như các trường hợp trên.
Sẹo rỗ do thủy đậu (hay bỏng rạ)
Thủy đậu để lại những bọng nước to và rải rác khắp người, các nốt có đường kính từ 1 – 2mm cho đến 5mm. Những bọng nước này rất lâu khỏi, tình trạng viêm khá nặng nề, đặc biệt là những bọng nước lớn, và cuối cùng khi đóng vảy khả năng cao là để lại sẹo lõm lớn.
Sẹo lõm do thủy đậu có thể tồn tại vĩnh viễn hoặc nếu có thể chữa được cũng rất gian nan.
Sẹo rỗ – sẹo lõm lâu năm là gì? Có điều trị sẹo rỗ (lõm) lâu năm dứt điểm được không?
Nguyên nhân hình thành sẹo rỗ – sẹo lõm lâu năm
Sự tổn thương nghiêm trọng sợi collagen và elastin ở tầng trung bì và hạ bì khiến cấu trúc da trở nên xấu đi trông thấy và tồn tại vĩnh viễn. Theo thời gian, vết sẹo càng ngày càng rõ bởi:
- Thứ nhất, da sẽ càng ngày càng lão hóa, lượng collagen và elastin trong da càng ngày càng giảm, da sẽ nhăn nheo, chảy xệ, các nếp nhăn xếp chồng lên nhau và chồng lên nếp sẹo.
- Thứ hai, quá trình xơ cứng, hóa bì của các vết sẹo cũng là nguyên nhân làm sẹo lõm lâu năm trở nên khó đối phó.
Các yếu tố ảnh hưởng việc điều trị sẹo rỗ – sẹo lõm lâu năm
Như đã nói ở trên, vết sẹo càng để lâu càng khó điều trị, vì vậy cần quan tâm điều trị sẹo càng sớm càng tốt. những yếu tố sau quyết định việc điều trị sẹo lõm lâu năm:
- Tuổi của sẹo: sẹo càng mới khả năng điều trị càng tốt.
- Phương pháp điều trị: đối với sẹo lâu năm, nên áp dụng nhiều phương pháp cùng một lúc, có thể kết hợp điều trị bằng vật lý và thuốc/ thảo dược bôi hay phương pháp hóa học và điều trị bằng tia vật lý, vv. Việc kết hợp các phương pháp giúp tăng cường hiệu quả đánh bay sẹo.
- Cơ sở điều trị/ người điều trị: những cơ sở điều trị đạt chuẩn và được cấp phép mới được điều trị sẹo. Người điều trị nên là người làm lâu năm có kinh nghiệm nhiều trong lĩnh vực da liễu.
- Thời gian điều trị: điều trị sẹo lõm là một quá trình lâu dài, vì vậy hãy thật kiên trì theo hết một lộ trình điều trị, từng bước từng bước cải thiện da.
Sẹo rỗ – sẹo lõm lâu năm có điều trị dứt điểm được không?
Sẹo lõm là tổn thương vĩnh viễn, một khi đã tạo sẹo lõm thì có nghĩa cấu trúc của lớp da tại vùng này đã được xác định, vì vậy để điều trị hoàn toàn biến da sẹo thành không là điều không thể.
Tuy nhiên với những thủ thuật hiện đại, thông thường có thể phục hồi da từ 50 đến 70%, nếu điều trị tốt có thể lên đến 90%. Hiện nay, phương pháp được xem là hiệu quả nhất trong điều trị sẹo là phương pháp bóc tách sẹo.
Trong phương pháp này, chân sẹo được bóc ra khỏi bề mặt da, như vậy lớp trung bì và hạ bì không còn bị kéo xuống nữa, từ đó phá vỡ cấu trúc sẹo và hình thành lại quá trình phục hồi sẹo.
Cách phòng ngừa sẹo rỗ – sẹo lõm hiệu quả
Điều đầu tiên trong phòng ngừa sẹo rỗ là khiến nó không xuất hiện. Điều này có nghĩa là phải chăm sóc da thật cẩn thận, tránh để da bị lên mụn trứng cá, mụn bọc, mụn đầu đen hay thủy đậu, chú ý làm sạch da, giữ da được thông thoáng tự nhiên.
Nếu không may bị mụn, tuyệt đối không nặn mụn, tránh hết sức có thể để không khiến mụn viêm lớn, không được lấy tay sờ vào mụn quá nhiều lần vì như vậy làm lây nhiễm nhiều vi sinh vật lên mụn.
Những vết thương, vết mụn sau khi đã lành và bắt đầu khô vảy nên được bôi chế phẩm trị sẹo càng sớm càng tốt. Những chế phẩm trị sẹo hay chống viêm nên tránh corticosteroid, nên chọn sản phẩm có uy tín, chất lượng, tốt nhất bạn nên hỏi ý kiến chuyên gia về da liễu để được tư vấn chính xác.
Song song với quá trình bôi thuốc thì bạn cũng nên có một chế độ ăn hợp lý, bổ sung nhiều chất xơ, vitamin A, B, C, E và các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, làm đẹp da như lô hội, mật ong, cà chua, cà rốt. Nên uống nước đầy đủ để kịp thời cấp ẩm cho da. Về thói quen sinh hoạt, khi ra đường nên bôi kem chống nắng, che chắn cẩn thận.
Hướng dẫn các phương pháp điều trị sẹo rỗ – sẹo lõm hiệu quả tại nhà
Dùng thuốc kem trị sẹo rỗ – sẹo lõm
Trước khi quyết định dùng thuốc trị sẹo, bạn nên đánh giá mức độ nặng của sẹo theo như bậc thang phân loại đã trình bày. Nếu là trường hợp nhẹ có thể mua thuốc tự điều trị, nếu từ trung bình đến nặng, bạn nên xin ý kiến của bác sĩ để có phương án tốt nhất.
Hiện nay có không ít chế phẩm có công dụng điều trị sẹo. Dưới đây xin đưa ra bảng so sánh để bạn đọc tiện theo dõi.
| Tên chế phẩm | Thành phần | Công dụng | Giá bán |
| Thuốc trị sẹo Scar Esthetique |
|
|
400.000đ/ tuýp 10ml |
| Thuốc trị sẹo Hiruscar |
|
|
200.00. – 240.000đ/tuýp 20g |
| Thuốc bôi trị sẹo Contractubex |
|
|
200.000đ/ tuýp 20g. |
Trị sẹo rỗ – sẹo lõm bằng các phương pháp hiện đại
Trị sẹo rỗ – sẹo lõm bằng PRP (huyết tương giàu tiểu cầu)
Nguyên lý điều trị:
Lấy tiểu cầu từ máu của người bệnh, sau đó cùng với yếu tố kích thích tăng trưởng, quá trình khôi phục làn da từ vùng sẹo được thúc đẩy, loại bỏ tế bào chết, sản sinh collagen, tái tạo mạch máu giúp phục hồi nhanh mô bệnh, tăng sinh tế bào khỏe mạnh, nhanh chóng phục hồi vùng tổn thương.
Ưu điểm:
- An toàn vì sử dụng chính tiểu cầu của bản thân
- Hiệu quả cao
- Xử lý cùng lúc nhiều vấn đề của da
Xem thêm: Sẹo thâm: Hướng dẫn cách điều trị, xóa và làm mờ sẹo tốt nhất hiện nay
Nhược điểm:
- Có sử dụng dụng cụ xâm lấn và bên trong mô da, từ đó dẫn đến những lo lắng về vấn đề nhiễm trùng trong chăm sóc sau này.
- Không dùng được cho những trường hợp máu khó đông, nhiễm trùng tại vùng PRP, sử dụng steroid tại vùng điều trị PRP 1 tháng hay toàn thân trong vòng 2 tuần, chức năng tiểu cầu bị rối loạn
Trị sẹo rỗ – sẹo lõm bằng phương pháp lăn kim
Nguyên lý điều trị:
Tạo các tổn thương giả bằng các đầu kim nhỏ, từ đó kích thích quá trình phục hồi tổn thương như các sẹo hình thành, tăng sinh collagen, elastin giúp bồi vào phần mô sẹo lõm. Đồng thời, vết kim còn tạo đường dẫn giúp các chất dưỡng thấm vào trong da, nuôi dưỡng, phục hồi da.
Ưu điểm:
- Hiệu quả cao
- An toàn,thời gian nghỉ dưỡng ngắn.
- Dưỡng da tốt hơn
- Chi phí tương đối thấp.
Nhược điểm:
- Khó đối phó với sẹo rỗ lâu năm
- Có xâm lấn, cần chăm sóc da cần cẩn thận, tránh gây nhiễm trùng tổn thương da.
Xem thêm: Sẹo lồi: Cách xóa, làm mờ sẹo hiệu quả tại nhà bằng các phương pháp tốt nhất hiện nay
Trị sẹo rỗ – sẹo lõm bằng phương pháp Laser
Nguyên lý thực hiện:
Tạo kênh dẫn bằng cách sử dụng tia laser CO2 có năng lượng cao có khả năng đi sâu vào tận lớp dưới để đưa các yếu tố tăng trưởng vào vùng da sẹo, kích thích quá trình hồi phục da tổn thương, làm đầy sẹo.
Ưu điểm:
- Ưu điểm nổi bật nhất là không xâm lấn, từ đó tránh được những nguy cơ như nhiễm trùng, chảy máu, đau rát.
- Cũng vì không xâm lấn nên thời gian nghỉ dưỡng rút ngắn đi nhiều.
- Hiệu quả cao
- Ngoài điều trị còn giúp dưỡng da được tốt hơn nhờ đem theo những dưỡng chất đi sâu vào lớp dưới.
Nhược điểm:
- Cần có công nghệ hiện đại, đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm. nếu không được đảm bảo, rất dễ khiến tình trạng da trở nên tồi tệ hơn.
- Trang thiết bị máy móc phải được đầu tư lớn.
Xem thêm: [Đánh giá] Top 10 loại thuốc trị sẹo có chất lượng tốt nhất hiện nay
Trị sẹo rỗ bằng các phương pháp tự nhiên
Cùng với những phương pháp điều trị hiệu quả hư trên, chế độ chăm sóc da cũng góp phần quan trọng vào việc lành sẹo. sau đây xin giới thiệu những biện pháp hỗ trợ để chăm sóc da trong quá trình làm sẹo và dưỡng da về lâu dài.
Cách trị sẹo rỗ bằng vitamin E
Vitamin E là chất chống già hóa da, làm mềm da, giữ ẩm cho da hay được dùng để chăm sóc da. Có nhiều con đường dùng vitamin E trong chăm sóc da như uống viên vitamin E, ăn thực phẩm giàu vitamin E hay bôi/ đắp mặt nạ.
Nếu uống vitamin E thì bạn nên uống sau khi ăn trong vòng 30 phút để có hấp thu tốt nhất, trước khi uống nên tham khảo ý kiến bác sĩ để biết liều lượng cụ thể.
Vitamin E có nhiều trong các hạt hạnh nhân, hạt dẻ, trong quả như đu đủ, quả bơ, xoài xanh và trong nhiều rau ăn như cải, rau chân vịt, bí đỏ.
Cũng có thể kế hợp vitamin E cùng với tinh bột nghệ hay mật ong để đắp mặt nạ.
Dùng dầu dừa dưỡng da trị sẹo rỗ
Trong dầu dừa gồm nhiều chất béo cùng các chất chống oxy hóa, chính vì vậy, dầu dừa cũng là một lựa chọn tốt trong chăm sóc da. Dầu dừa được sử dụng riêng rẽ hay có thể kết hợp với bơ hay trà xanh để làm mặt nạ đắp mặt.
Tuy nhiên, bạn nên cẩn thận trước khi dùng vì không phải mọi làn da đều có thể đắp mặt nạ này.
Trị sẹo lõm bằng mật ong, tinh bột nghệ và sữa tươi
Mật ong có nhiều acid hữu cơ và một lượng đường tự nhiên đi cùng với đó là những vitamin cần thiết trong chăm sóc sắc đẹp như vitamin A, E, C, D. Mật ong không những giúp dưỡng ẩm, làm mềm da, mềm sẹo mà còn giúp chống oxy hóa, chống lão hóa da từ đó hỗ trợ tích cực cho điều trị sẹo.
Tinh bột nghệ với thành phần vô cùng quan trọng là curcumin với nhiều công dụng như trị mụn, làm mờ, làm lành sẹo một cách tích cực, chống oxy hóa chống già hóa, kháng viêm ngừa mụn, kết hợp mật ong và tinh bột nghệ là một cách hoàn hảo tác động kép bảo vệ da.
Thành phần sữa tươi không đường trong công thức mặt nạ thêm vào có hàm ẩm cao, từ đó cấp ẩm được tốt nhất và giữ cho da luôn tươi sáng. Kết hợp 3 thành phần tạo nên một mặt nạ tuyệt vời chăm sóc và nuôi dưỡng da bạn.
Ngoài những cách thông dụng vừa kể trên, còn có thể dùng các các khác như mặt nạ rau má, mặt nạ nha đam, mặt nạ dưa chuột, vv.
Chi phí trị sẹo rỗ – sẹo lõm có đắt không?
Tùy từng phương pháp bạn dùng mà nó có những mức giá khác nhau. Sau đây là giá của các phương pháp đã được nêu ở phần trên.
Thuốc trị sẹo có rất nhiều loại với mức giá khác nhau, thông thường, một tuýp bôi trị sẹo tuef 5 – 15g dao động giá từ 200.000 đến 500.000đ, bạn nên tham khảo giá trên website của nhãn hàng và mua ở cơ sở đáng tin cậy.
Phương pháp hiện đại như PRP, lăn kim hay dùng laser có giá khác nhau tùy từng cơ sở dịch vụ và giá cũng khá cao. Tương xứng với giá sẽ là khả năng phục hồi cao nhất và tính an toàn cao nhất, bạn có thể thấy ngay hiệu quả điều trị trong thời gian ngắn. Theo tham khảo, giá dịch đơn, chỉ trị sẹo rơi vào khoảng 4 đến 6 triệu. Ngoài ra bạn có thể kết hợp với chăm sóc da khác sẽ có giá tương ứng.