Dị ứng mỹ phẩm – Dấu hiệu, nguyên nhân, phòng ngừa và cách điều trị

Dị ứng mỹ phẩm là vấn đề lo lắng hàng đầu của tất cả các cô gái chúng ta. Bạn có thể bỏ ra một số tiền khá lớn để mua những sản phẩm chăm sóc da hay trang điểm, nhưng có thể phải bỏ ra gấp đôi, gấp ba lần để chữa trị cho làn da của mình nếu như bị dị ứng mỹ phẩm.

Vậy bạn đã thực sự hiểu về da mình chưa? Bài viết của Tấm gương dưới đây sẽ cung cấp những thông tin cần thiết nhất mà chúng ta đều phải biết về dị ứng mỹ phẩm.

Dị ứng mỹ phẩm và dấu hiệu nhận biết

Dị ứng mỹ phẩm có thể ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể như tóc, tay, chân,… Nhưng nghiêm trọng nhất và hay gặp nhất là dị ứng trên da mặt. Lý do là vì da mặt là vùng nhạy cảm, mỏng hơn rất nhiều so với các vùng da khác trên cơ thể, do đó da mặt rất dễ bị tổn thương bởi các tác nhân. Các tác nhân gây dị ứng mỹ phẩm vô cùng đa dạng, có thể là những sản phẩm chăm sóc da, trang điểm, nước hoa…

Có thể sẽ gây dị ứng nhẹ nhưng cũng có trường hợp dị ứng rất nghiêm trọng, có thể phản ứng ngay tức khắc nhưng cũng có thể vài tháng sau mới có biểu hiện của dị ứng.

Vậy làm thế nào để biết mình đang bị dị ứng mỹ phẩm? Như đã nói, dị ứng mỹ phẩm có thể từ nhẹ đến nặng, phụ thuộc vào cơ địa của từng người, thành phần có trong mỹ phẩm và việc sử dụng mỹ phẩm đó như thế nào. Thường chúng ta gặp dị ứng nhẹ nhiều hơn. Các dấu hiệu để nhận biết bao gồm:

• Da mẩn đỏ, ngứa ngáy khó chịu: Đây là một biểu hiện đặc trưng của dị ứng, cơ thể đang phản ứng lại với tác nhân gây kích thích. Thường gặp trường hợp này khi mới sử dụng mỹ phẩm lần đầu tiên, cơ thể bạn chưa kịp thích ứng. Đây là một loại dị ứng nhẹ, tuy nhiên nếu không can thiệp kịp thời, vùng da bị ứng sẽ chuyển thành những nốt mụn nhọt.
• Nổi mụn (đặc biệt là mụn trứng cá): Thường xảy ra ngay lập tức hoặc sau đó vài ngày sử dụng mỹ phẩm.  Vì các chất có trong mỹ phẩm gây bít tắc lỗ chân lông làm ứ đọng chất nhờn, chất cặn bã không được thải ra ngoài gây nên sưng, viêm và nổi mụn.
• Nổi mề đay và phát ban: Với biểu hiện là xuất hiện các nốt mẩn, xung quanh là các quầng rất ngứa và đỏ, các nốt ngứa sẽ xuất hiện từ một vùng nhỏ rồi lan dần ra toàn thân.
• Chàm: Các dấu hiệu đều nhận biết tương tự với viêm da dị ứng nhưng phạm vi dị ứng nhỏ hơn, chỉ ở nơi mà chúng ta bôi mỹ phẩm lên.
• Da quá nhiều dầu: Có thể do một số chất tạo mùi trong mỹ phẩm hoặc do da phản ứng quá mức khi mỹ phẩm được bôi lên da. Bên cạnh việc đổ rất nhiều dầu còn đi kèm với triệu chứng da bị căng rát, lỗ chân lông to ra.
• Da khô: Trái ngược với những làn da quá nhiều dầu là việc da của bạn trở nên khô hơn rất nhiều so với bình thường. Là do trong mỹ phẩm đang sử dụng có các chất làm khô da như AHA, BHA… Da khô còn kèm theo việc bong tróc gây đau rát và ảnh hưởng đến vẻ bề ngoài của các cô gái.

Nguyên nhân gây dị ứng mỹ phẩm

Việc phân tích dấu hiệu của dị ứng mỹ phẩm cũng cho chúng ta một cái nhìn tổng quan về các nguyên nhân có thể gây ra. Ba nguyên nhân lớn dẫn đến dị ứng đó là:

Nguyên nhân nhứ nhất: Do thành phần của mỹ phẩm:

• Từ một số chất tạo nên mùi thơm cho mỹ phẩm: Việc sử dụng các chất tạo mùi luôn là một khâu điều chế không thể bỏ qua. Phải đến trên 90% các loại mỹ phẩm trên thị trường đều có những mùi thơm riêng. Tuy nhiên chính những chất này có thể gây dị ứng với da của một số người. Có thể khiến khuôn mặt bạn bị nổi mẩn, phát ban và thậm chí là ảnh hưởng đến đường hô hấp.
• Mỹ phẩm có chứa Corticoid: Đây là thành phần thường có trong các loại kem trộn. Corticoid đặc biệt không tốt cho da vì nó ức chế hệ miễn dịch của da, khiến cho da bị tích nước và trắng hơn hẳn so với bình thường. Nếu sử dụng lâu dài, kem trộn sẽ làm da của bạn bị mỏng đi, nổi các mạch máu dưới da và buộc bạn phải phụ thuộc vào nó. Nhưng nếu dừng sử dụng ngay lập tức, mụn sẽ mọc chi chít, gây mẩn ngứa, viêm, dị ứng.

  

• Do kim loại: Một số loại mỹ phẩm như sơn móng tay, kem nền, son… có chứa các kim loại nặng như chì, nhôm, thủy ngân… Bình thường lượng kim loại này phải đạt ở một mức độ nhất định mới gây hại cho da mặt. Tuy nhiên, có trường hợp da mặt của bạn bị dị ứng với chúng hoặc hàm lượng của chúng cao hơn mức quy định phải có trong 1 loại mỹ phẩm nên có thể gây viêm da.
• Ngoài ra, trong mỹ phẩm còn các chất làm sạch như natri lauryl sulfat, chất làm mềm da, acid (acid salicylic)… có thể gây dị ứng đối với cơ thể của bạn.

Nguyên nhân thứ 2: Do cách sử dụng mỹ phẩm:

• Dùng sai cách: Bạn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của sản phẩm trước đưa bất kỳ một loại mỹ phẩm nào lên gương mặt của mình. Vì nếu chủ quan, có thể sẽ dẫn đến những hậu quả không đáng có, từ dị ứng nhẹ đến nặng hơn.

  

• Cách kết hợp các loại mỹ phẩm: Một số sản phẩm có các thành phần có thể phản ứng với nhau khi sử dụng chung như AHA kết hợp với vitamin C, BHA với Retinol…Khi xảy ra những phản ứng không mong muốn, cơ thể sẽ có sự đáp ứng với nó hay dị ứng nổi lên.
• Không vệ sinh sạch sẽ da mặt và dụng cụ trước khi dùng sản phẩm.
• Lựa chọn sai sản phẩm với loại da và độ tuổi của mình: Trường hợp bạn có làn da dầu hoặc hỗn hợp thiên dầu, nếu sử dụng sản phẩm tạo nên một lớp mỹ phẩm dày, sẽ gây bít tắc lỗ chân lông, không đào thải được các chất cặn bã nên sẽ làm nổi mụn. Hoặc nếu như da của bạn là loại da khô, nhưng lại sử dụng các sản phẩm kiềm dầu sẽ càng làm da khô hơn, gây bong tróc da.
• Lựa chọn các sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Nguyên nhân thứ 3: Do bản chất da của mỗi người:

Nếu cơ thể dị ứng với các thành phần có trong mỹ phẩm: Khi đó, các chất trong mỹ phẩm trở thành kháng nguyên kích thích cơ thể sản sinh ra các kháng thể IgE. Kháng thể này gắn với các tế bào thực bào, làm chúng giải phóng ra các chất trung gian hóa học. Chính các chất này gây nên những triệu chứng viêm, dị ứng của cơ thể.

Dị ứng mỹ phẩm có tự hết không?

Đây là câu hỏi băn khoăn hàng đầu với các cô gái khi gặp phải tình trạng này. Theo các chuyên gia về da liễu, việc dị ứng tự hết hay không sẽ phụ thuộc vào mức độ của dị ứng:

• Ở mức độ nhẹ: Da chỉ bị nổi mẩn hoặc ngứa rát, dị ứng có thể tự hết sau vài ngày mà không cần phải có biện pháp điều trị nào đặc biệt. Bạn cần dừng ngay loại mỹ phẩm đang sử dụng, rửa mặt sạch sẽ và hạn chế trang điểm trong thời gian này.
• Ở mức độ nặng hơn: Bệnh sẽ ít khi tự hết nếu không điều trị. Lúc này bạn cần đến gặp các chuyên gia về da liễu để có cách điều trị nhanh chóng, an toàn và hiệu quả nhất. Nếu không tình trạng dị ứng sẽ ngày càng nặng hơn.

  

Xử lý dị ứng mỹ phẩm đúng cách

Không có gì để chắc chắn rằng mọi mỹ phẩm đều không gây dị ứng với tất cả các loại da, cho dù đó có là mỹ phẩm bình dân hay đắt tiền. Khi bị dị ứng, điều đầu tiên bạn cần làm là phải thực sự bình tĩnh và tham khảo các cách sau đây:

Ngừng ngay việc sử dụng loại mỹ phẩm gây dị ứng:

Đây là việc chắc chắn phải làm nếu bạn không muốn tình trạng dị ứng ngày càng tồi tệ hơn. Vì nếu tiếp tục sử dụng, da có bạn có thể sẽ bị sưng, có mủ, viêm da nặng…

Nếu bạn không chắc chắn đâu là sản phẩm gây kích ứng, cách tốt nhất nên dừng sử dụng tất cả các sản phẩm chăm sóc da và trang điểm hoặc chỉ sử dụng những sản phẩm mà bạn đã dùng trong một thời gian dài. Để tin tưởng hơn, hãy đến tìm các chuyên gia để họ giúp bạn trong việc này nhé.

Làm sạch lớp mỹ phẩm trên da

Bạn có thể sử dụng tẩy trang và sữa rửa mặt. Nhưng lưu ý là những sản phẩm này phải cực nhẹ vì lúc này da của bạn đang nhạy cảm, rất dễ bị tổn thương. Cách được khuyên làm theo là rửa mặt bằng nước mát hoặc nước muối sinh lý vì nó có nồng độ cân bằng với bên trong da. Khi đó sẽ làm giảm sưng, ngứa hay mụn, cải thiện làn da đang bị tổn thương.

Uống nhiều nước

Dù có dị ứng hay không thì việc uống nhiều nước cũng được coi là việc chăm sóc da hiệu quả nhất. Khi bị dị ứng, nước sẽ giúp bạn thanh lọc cơ thể, loại bỏ được các độc tố đang ẩn sâu trong da, dưỡng ẩm cho da của bạn.

Không gãi, sờ lên mặt

Việc gãi, sờ lên mặt là một thói quen khó bỏ với nhiều cô gái. Bạn có biết rằng khi bàn tay chúng ta không đủ sạch sẽ càng làm tăng thêm vi khuẩn cho khuôn mặt. Và đừng tự nặn mụn trong khoảng thời gian này, không những gây đau, thâm, thành sẹo mà còn làm tình trạng viêm nặng hơn.

Tuân theo một chế độ dinh dưỡng khoa học:

Khi bị dị ứng, càng cần phải hạn chế thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ. Và đặc biệt là các loại chất gây kích ứng như rượu, bia, thuốc lá. Tăng cường uống nước và ăn nhiều rau xanh, hoa quả để tăng sức đề kháng cho da và cơ thể.

Xem thêm: Nước uống Collagen Astalift có thực sự mang lại hiệu quả như ý không?

Sử dụng các thuốc điều trị cần thiết

Không nên tự ý mua thuốc điều trị dị ứng khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Đối với những trường hợp bị viêm da dị ứng nặng, các chuyên gia thường kê thuốc bôi và thuốc uống để ngăn ngừa các tổn thương da lan rộng. Đó là:

• Kem bôi da chứa Corticoid: Thường được chỉ định trong các trường hợp viêm da đã nặng. Tuy nhiên chỉ nên sử dụng các thuốc này trong một thời gian ngắn vì thuốc có Corticoid có thể gây teo da, mọc lông và có tác dụng phụ.
• Thuốc kháng dị ứng (kháng histamin): Sẽ được chỉ định trong trường hợp dị ứng nặng. Vì histamin là chất kích thích phản ứng viêm nên sử thuốc kháng histamin sẽ làm giảm phản ứng viêm, giảm dị ứng, hạn chế tổn thương da. Tuy nhiên, nhóm thuốc này có thể gây buồn ngủ nên cần lưu ý khi sử dụng.
• Vitamin B, C: nhằm tăng sức đề kháng cho làn da của bạn. Thường tăng cường hệ miễn dịch, bổ sung thêm thành phần collagen cho da, làm da thêm chắc khỏe, hạn chế bị tổn thương.

Phòng ngừa dị ứng mỹ phẩm băng cách nào?

Sau quá trình điều trị, da có thể dễ bị tổn thương hơn so với lần đầu. Vì vậy, phòng ngừa dị ứng mỹ phẩm là một khâu quan trọng mà không cô gái nào được phép bỏ qua. Các biện pháp được đưa ra gồm:

• Lưu ý chế độ sinh hoạt hằng ngày: cần uống nhiều nước, ăn nhiều rau xanh, hạn chế đồ ăn cay nóng để da không bị nổi mụn.
• Không được lạm dụng mỹ phẩm: đừng nghĩ rằng khi mình dùng với liều lượng nhiều hơn thì tác dụng của sản phẩm sẽ tăng lên, mà khi đó, bạn đang làm hại đến chính làn da của mình.
• Kiểm tra kỹ hạn sử dụng, thành phần, hướng dẫn sử dụng trước khi bôi bất kỳ loại mỹ phẩm nào lên khuôn mặt mình.
• Cần tẩy trang, rửa sạch mặt tránh để cho lớp trang điểm vẫn còn lưu lại chưa trôi hết nhằm tránh bít tắc lỗ chân lông, nổi mụn, viêm nhiễm.

Xem thêm: [REVIEW] Nước tẩy trang L’Oreal – So sánh giá với Byphasse, Simple

Có một làn da chắc khỏe, rạng ngời là điều mà bất cứ cô gái nào cũng mong muốn. Nhưng quá trình chăm sóc da là quãng đường đi dài, do đó không nên vội vàng mà lựa chọn những sản phẩm không phù hợp làm gây nên dị ứng cho làn da của mình.

Hy vọng rằng bài viết trên sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản nhất về dị ứng mỹ phẩm. Chúc bạn nhanh chóng hồi phục làn da nếu đang gặp phải tình trạng này.

Tác giả: Dược sĩ Đỗ Ánh – Dược sĩ Trường Đại học Dược Hà Nội